GRZĘDZICE
Duża wieś typu okolnica, położona obok linii kolejowej Szczecin – Poznań, około 4 km na zachód od Stargardu, założona na początku XIII wieku jako własność biskupstwa kamieńskiego. W 1364 roku została zakupiona przez miasto Stargard. W 1939 roku we wsi było 17 gospodarstw o powierzchni 20-45 ha, w tym jedno kościelne.
W środku wsi naturalny staw i późnogotycki XV – wieczny kościół pw. św. Piotra i Pawła, kamienno-ceglany, kryty dachówką z wieżą dobudowaną w XVI wieku. Świątynia ma kształt prostokąta o bokach 17x13,8 m z pięciobocznie zamkniętym prezbiterium. Wieża w górnej części dekorowana jest ostrołukowymi blendami, wnętrze kościoła jednonawowe przykryte belkowym stropem. Do zabytkowego wyposażenia należą : neogotycki ołtarz z drewna lipowego z 1910 roku, w nim krzyż w formie Drzewa Życia, mający na końcach ramion wyobrażenia postaci ewangelistów. Gotycka figura Chrystusa pochodzi z około 1500 roku. Zwraca uwagę mosiężny sześcioramienny żyrandol i znajdująca się obok wejścia granitowa chrzcielnica z XIII wieku. Na wieży dwa dzwony – jeden z XVII wieku odlany w Szczecinie, drugi żeliwny ze Stargardu.
Najbardziej niezwykłe i cenne są polichromie – malowidła ścienne z 1450-1470 roku, przedstawiające 33 postaci sceny biblijne, odkryte w 1912, a restaurowane w 1954 roku. W górnej strefie, w kolejności od ściany północnej do południowej, przedstawiono 13 scen pasyjnych: Modlitwa w Ogrójcu, Pojmanie, Chrystus przed Piłatem, Biczowanie, Cierniem Koronowanie, Ecce Homo, Niesienie Krzyża, Podniesienie Krzyża, Ukrzyżowanie, Zdjęcie z Krzyża, Złożenie do Grobu, Chrystus w Otchłań i Zmartwychwstanie. Strefę środkową ścian zajmują postacie świętych. Na ścianie wschodniej, z lewej strony ołtarza, dużych rozmiarów św. Jerzy walczący ze smokiem i postać Madonny oraz z prawej – św. Krzysztof i Matka Boża z Dzieciątkiem. Dalej postacie czterech świętych dziewic i dwunastu apostołów.
Malowidła grzędzickie należą do unikalnych i najstarszych na Pomorzu Zachodnim. Wykonane zostały przez nieznanego malarza; nie znamy też ich fundatora.
Kościół został poświęcony 25 marca 1947 roku należał do parafii św. Józefa w Stargardzie. Plac kościelny ogrodzony jest kamiennym murem. W południowo-zachodniej części cmentarz ewangelicko-katolicki.
Do sołectwa Grzędzice należy osada folwarczna Mężyki ( po zachodniej stronie drogi Grzędzice-Cisewo ),założona w latach dwudziestych XX wieku oraz Grzędziczki- trzyzagrodowe zabudowania po południowej stronie linii kolejowej (XIXwiek). Inne, nieistniejące już, dawne osady przynależne do Grzędzic to: Doły, Gozdowo, Kunówko i Zaleszcze – obecnie wyludnione.
Wiadomości z portalu Gminy Stargard
Bądź na bieżąco i obserwuj:
Polskie skarby UNESCO: Odkryj 5 wyjątkowych miejsc
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
