Wspomnienie ze Świdwina. Fotoreportaż Jana Balewskiego ze Stargardu

Świdwin miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, siedziba powiatu świdwińskiego, położone na Wysoczyźnie Łobeskiej nad Regą. Według danych z 1 stycznia 2020 Świdwin liczył 15 468 mieszkańców.

Brama Kamienna
Średniowieczny Świdwin strzeżony był przez trzy bramy, z których do dzisiejszych czasów jako jedyna pozostała Brama Kamienna, zbudowana w XIV w., oddzielająca starą część miasta od nowych zabudowań. Za bramą znajdują się odnowione, zabytkowe kamieniczki z XVIII w. Brama powstała na planie czworokąta o dwóch kondygnacjach nadziemnych z poddaszem. Ściany wykonane zostały z cegły gotyckiej, przemurowanej kamieniem polnym. Od strony wschodniej dobudowano ściany przyporowe, tzw. blendy. W 1475 roku miała miejsce przebudowa bramy, a jej szczyty zmieniono w XVIII w.

Kościół Mariacki
Prawdopodobne powstanie Kościoła w Świdwinie datuje się na 1338 rok. Obecne rozmiary i trójnawowy, gotycki kształt, zostały mu nadane ponad sto lat później. W 1475 r. przybudowano boczne kaplice, gdzie ulokowana została zakrystia, a wieża została wybudowana dopiero w 1505 r. Świdwiński kościół kilkakrotnie ulegał zniszczeniu: w 1644 r. wieża została zniszczona przez uderzenie pioruna, w 1689 r., po wielkim pożarze który strawił niemal całe miasto, z kościoła pozostały tylko otaczające go mury, a w 1776 roku piorun ponownie spalił drewnianą wieżę. W czasie działań wojennych w 1945 roku świątynia została niemal doszczętnie zniszczona, jednak dzięki determinacji parafian i aktywnej działalności Komitetu Odbudowy Kościoła, nastąpiło szybkie jego odbudowanie i regotyzacja. Niestety jak dotąd nie udało się odbudować wieży do dawnych, oryginalnych, strzelistych rozmiarów i kształtów.

Zamek Świdwiński
Warowny zamek wybudowano w XIII wieku, w okresie przedlokacyjnym miasta, tuż przy brodzie na rzece Redze. Miał on strzec komunikacyjnej i handlowej trasy znad morza na południe i ze Szczecina do Białogardu. Budowla nawiązywała nieregularnym rzutem do słowiańskiej tradycji warowni drewniano-ziemnych. Zamek często zmieniał właścicieli – od biskupów kamieńskich odkupili go książęta brandenburscy, a po sekularyzacji zajęły go urzędy pruskie: podatkowy i katastralny, zbrojownia, sąd i więzienie. Po 1945 roku znajdowała się tu siedziba szkoły rolniczej. W 1952 roku miał miejsce pożar, który doszczętnie zniszczył całą warownię. Po odbudowie i oddaniu do użytkowania w 1968 roku zamek został zaadaptowany na cele placówek kulturalnych. Obecnie znajduje się tu siedziba Świdwińskiego Ośrodka Kultury i Biblioteki Miejskiej, przy której mieści się całoroczne Centrum Informacji Turystycznej i Gospodarczej. W ostatnich latach ten najbardziej reprezentacyjny obiekt Świdwina przeszedł gruntowny remont.
INFORMACJE: swidwin.pl