Jak okoliczności mogą wpływać na zmianę zachowania i postaw człowieka? Omów zagadnienie na podstawie „Potopu” Henryka Sienkiewicza

Przygotowując opracowanie pytania jawne, pamiętaj o strukturze, która ułatwi kolejność wypowiedzi i zachowanie wszystkich jej ważnych elementów:

• wstęp,
• teza,
• rozwinięcie (omówienie zagadnienia),
• podanie kontekstu,
• zakończenie/podsumowanie.

WSTĘP

W powieści „Potop” Henryka Sienkiewicza ważnym motywem jest przemiana głównego bohatera, Andrzeja Kmicica. Autor ukazuje, jak okoliczności życiowe mogą wpływać na zmianę zachowania i postaw człowieka. Przemiana Kmicica jest rezultatem różnych wydarzeń, które go kształtują i składają się na jego ewolucję jako jednostki.

TEZA

Okoliczności życiowe sprawiają, że człowiek zmienia swoją postawę życiową, np. przyjmując nowe wartości.

OMÓWIENIE ZAGADNIENIA

W powieści „Potop” Henryka Sienkiewicza ważnym motywem jest przemiana głównego bohatera, Andrzeja Kmicica. Autor ukazuje, jak okoliczności życiowe mogą wpływać na zmianę zachowania i postaw człowieka. Przemiana Kmicica jest rezultatem różnych wydarzeń, które go kształtują i składają się na jego ewolucję jako jednostki.

Na początku powieści Kmicic jest młodym, impulsywnym mężczyzną, skoncentrowanym głównie na własnych potrzebach. Jego życie ulega gwałtownej zmianie, gdy zakochuje się w Oleńce, która odmawia mu małżeństwa z powodu jego porywczego charakteru. To wydarzenie staje się punktem zwrotnym, który determinuje dalszy rozwój postaci.

Pod wpływem kolejnych zdarzeń, takich jak atak na zaścianek Wołmontowicze czy późniejsza służba wojskowa, Kmicic stopniowo dojrzewa. Decyduje się odkupić swoje winy, zmieniając swoje postępowanie i stawiając dobro ojczyzny na pierwszym miejscu. Jego heroiczne działania, takie jak obrona Jasnej Góry przed Szwedami, symbolizują głęboką przemianę bohatera.

Decyzja Kmicica o udziale w kolejnych bitwach, mimo pragnienia szczęścia osobistego i powrotu do ukochanej Oleńki, ilustruje wewnętrzny konflikt pomiędzy indywidualnym szczęściem a patriotyzmem. Bohater, stojąc przed bólem i wyborem, decyduje się poświęcić dla dobra ojczyzny, co stanowi kulminacyjny moment jego przemiany.

Ostatecznie, postać Kmicica w „Potopie” Sienkiewicza ukazuje, że okoliczności życiowe mogą prowadzić do głębokich zmian w człowieku. W przypadku Kmicica przemiana jest procesem długotrwałym, wynikającym z doświadczeń i wyborów, które kształtują jego charakter i postawę.

KONTEKST LITERACKI

Postać życiową zmienia także Jacek Soplica, bohater epopei narodowej „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza. Jacek Soplica to młody szlachcic, pierwotnie dumny i porywczy. Jego sława rośnie dzięki umiejętnościom bitewnym, jednak jego życie staje się skomplikowane po odrzuceniu przez Stolnika. Po poślubieniu niewielbionej szlachcianki i popełnieniu zbrodni, postanawia całkowicie się zmienić. Wstępuje do zakonu, otrzymuje imię Robak i opanowuje swoje wcześniejsze porywcze zachowanie. Pracuje latami nad przygotowaniem powstania na Litwie, dba o wnuczkę Stolnika i planuje zjednoczenie skłóconych rodzin. Jego transformacja obejmuje odrzucenie pychy, egoizmu i porywczości na rzecz pokory, patriotyzmu i poświęcenia. Po zbrodni i utracie honoru przemienia się w lepszego człowieka.

PODSUMOWANIE

Szczególne okoliczności mogą tak mocno wpłynąć na człowieka, że zajdzie w nim gwałtowna zmiana - przyjmie nowe wartości i zacznie zachowywać się w odmienny sposób. Bohaterowie literaccy, którzy doświadczyli przemiany wewnętrznej, często decydują się odrzucić to, co uznają za niepotrzebne czy utrudniające im kroczenie po nowej życiowej drodze, a ich nowa postawa życiowa może stać się nawet wzorem do naśladowania.

Inne konteksty pasujące do tematu:

• Makbet – Williama Szekspira
• Konrad Wallenrod – Adama Mickiewicza

Ustny egzamin maturalny z języka polskiego w 2024 roku będzie wyglądał tak, jak w roku poprzednim. Składa się z dwóch zadań:

• Jawnego pytania, które sprawdza znajomość treści i problematyki danej lektury, a także tworzenie wypowiedzi na jej temat z uwzględnieniem wybranego kontekstu;
• Niejawnego pytanie, które oparte jest na tekście literackim, ikonicznym lub dotyczącym języka.

Egzamin trwa łącznie 30 minut i jest podzielony na kilka etapów:

• przygotowanie zdającego do odpowiedzi (15 minut),
• wypowiedź monologowa zdającego dotycząca wylosowanych przez niego zadań (10 minut),
• rozmowa z egzaminatorami związana z wypowiedzią zdającego (5 minut).

Maksymalna liczba punktów, jaką można uzyskać na egzaminie ustnym z języka polskiego, wynosi 30. Próg zdawalności w przypadku tej matury to 30 proc.