Święto stargardzkich saperów i 50. rocznica przeniesienia 2 bsap. z Gryfic do Stargardu

W tym roku stargardzcy saperzy mają dwa powody do świętowania – przede wszystkim, jak co roku, obchodzą Święto Wojsk Inżynieryjnych i święto batalionu, ale również 50. rocznicę dyslokacji jednostki z Gryfic do Stargardu.

Tradycje batalionu

Tradycje bojowe batalionu sięgają schyłku 1919 roku, kiedy to w obliczu obrony tworzyły się jednostki Wojska Polskiego, w tym 2. batalion saperów 2. Dywizji Piechoty Legionów. Batalion ten wiosną 1920 roku zabezpieczał pod względem inżynieryjnym obronę 2. Dywizji Piechoty Legionów nad rzeką Berezyną na Białorusi. Od lipca saperzy batalionu zabezpieczali odwrót Dywizji nad Wisłę, wielokrotnie odpierając natarcia oddziałów bolszewickich.

Po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej 2. batalion saperów stacjonował w Przemyślu, następnie w Puławach. W sierpniu 1939 roku został przemianowany na Pułk Saperów. Po klęsce wrześniowej został odtworzony we Francji i włączony w skład 2. Dywizji Strzelców Pieszych jako 2. kaniowski batalion saperów. W czerwcu 1940 roku batalion wziął udział razem z żołnierzami francuskimi w działaniach bojowych przeciwko Niemcom, a za wykazane męstwo 2. kaniowski batalion saperów został odznaczony francuskim Krzyżem Wojennym „Croix de Guere”, dziewięciu saperów odznaczył Wódz Naczelny generał Władysław Sikorski Krzyżem Walecznych, ośmiu dowódca francuskiego 45. Korpusu Krzyżem Wojennym z brązową gwiazdką.

Batalion jest także kontynuatorem czynów wojennych żołnierzy 2. batalionu saperów 2. Dywizji Piechoty, sformowanego pod koniec 1943 roku w Sielcach nad Oką. Wówczas batalion otrzymał zadanie zbudowania mostu na Bugu, a także zabezpieczenia przeprawy przez Wisłę pod Puławami. 16 stycznia 1945 roku żołnierze batalionu byli zaangażowani w wyzwolenie stolicy, a już w lutym i marcu wspierali pododdziały dywizji w walkach o przełamanie Wału Pomorskiego w rejonie Mirosławca i Wielkiego Żabna. Mogiły poległych saperów znajdują się na Cmentarzu Wojennym w Siekierkach, tam bowiem saperzy zabezpieczali forsowanie Odry.

Losy batalionu

Stargardzki batalion dziedziczy również tradycje żołnierzy 7. samodzielnegozmotoryzowanego batalionu saperów. Początki batalionu sięgają wiosny 1944 roku, następnie saperzy brali udział w wyzwoleniu stolicy , rozbudowie stanowisk dowodzenia sztabu armii na Wale Pomorskim, a następnie w zdobyciu Kołobrzegu. Batalion dołączył do saperów organizujących przeprawę przez Odrę w rejonie Siekierek organizując przeprawy promowe, a w operacji berlińskiej zabezpieczał przeprawy przez Kanał Hohenzollernów i rzekę Hawelę.

Stargardzka jednostka utożsamia się również z 73. batalionem saperów 20. Dywizji Pancernej sformowanym w 1951 roku, który stacjonował początkowo w Budowie, a następnie Gryficach. W 1969 roku 73. batalion saperów został przemianowany na 7. warszawski batalion saperów 20. Warszawskiej Dywizji Pancernej i we wrześniu 1970 roku przeniesiony do Stargardu Szczecińskiego. W 1990 roku batalion przyjął numerację i tradycje 2. batalionu saperów. Z taką nazwą dziedzicząc tradycje 7. warszawskiego batalionu saperów i 2. batalionu saperów 2. Dywizji Piechoty batalion funkcjonował do 13 kwietnia 1996 roku, kiedy to na Rynku Starego Miasta w Stargardzie, w imieniu Prezydenta RP, Pani Minister Danuta Waniek wręczyła Dowódcy sztandar, jednocześnie nadając zaszczytne miano „Stargardzki‘’. Wydano wówczas również zgodę na dziedziczenie i honorową kontynuację tradycji: Pododdziałów Saperów 2. Dywizji Piechoty Legionów, 2. batalionu saperów 2. Dywizji Piechoty Legionów, 2. kaniowskiego batalionu saperów 2. Dywizji Strzelców Pieszych, 2. batalionu saperów 2. Dywizji Piechoty, 7. samodzielnego zmotoryzowanego batalionu saperów, 73. batalionu saperów, 7. warszawskiego batalionu saperów.

Batalion dziś

Dziś 2. stargardzki batalion saperów podporządkowany jest Dowódcy 12. Brygady Zmechanizowanej i jest przeznaczony do wykonywania zadań w ramach wsparcia inżynieryjnego. Ponadto może wykonywać zadania niemilitarne wsparcia służb cywilnych w ramach ustawy o zarządzaniu kryzysowym poprzez wydzielanie sił i środków do zwalczania klęsk żywiołowych. W skład jednostki wchodzi Patrol Saperski, do którego głównych zadań należy interwencyjne podejmowanie i niszczenie niewypałów i niewybuchów pochodzenia wojskowego zgłaszanych przez jednostki Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Miejskiej, Straży Gminnej lub organy administracji państwowej oraz samorządowej.

Święto jednostki obchodzone jest 16 kwietnia, podobnie jak Święto Wojsk Inżynieryjnych, ustanowione na pamiątkę forsowania Odry i Nysy Łużyckiej przez żołnierzy I i II Armii Wojska Polskiego w trakcie rozpoczęcia operacji berlińskiej w 1945 roku. Co roku z tej okazji stargardzka jednostka organizuje uroczystości z udziałem dowódców okolicznych jednostek wojskowych, władz samorządowych i zaproszonych gości. Stałym punktem jest pokaz sprzętu oraz uroczysta defilada wojskowa.

Niestety w tym roku ze względu na sytuację epidemiologiczną, uroczystości zostały przeniesione na 22 czerwca.

Jednak właśnie dziś warto pamiętać o poległych saperach wielu różnych jednostek, których tradycje kontynuuje dziś 2. stargardzki batalion saperów.